http://www.socialcompas.com/2016/12/12/o-krepkih-hozyaevah-i-kollektivizatsii/
Wolf Kitses
� «������� ��������» � ���������������
� ����������� ������ ����� �������� ��� ��������� ����������� �������
���� ����� �������� ��������� — Die dümmsten Bauern haben die dicksten Kartoffeln («� ����� ������ �������� — ����� ������ ��������»). �������, ������ «����� ������» — ����� ���-�� ������ �����, ��� ����� � �������, «��������� ��������� ������� �������», ���� ��������� ��� �������, ���������� �������, ���������� � ��� ������� ������, �� ���������� � �.�. (�� ��� �� ����?).
� ��� ������ � ����� ������? ������ ��� ������� �������� �������������� ����� ����������� � ����� ������ ������ � ������������ ��������, � ��� ����� ��� �����������, ����� �������� ������ ������ ����������. ����� ��������� ��������� �� �������, � ����� � ����������� �������: ����� �� ����� ������ � ��������� � �������� ����, ��������� �� ��� ������ � ������������ ���������� �����, ��� ������ ������������ � ������ ������; �� ��� «����� ��������»-������� � ����� ���������.
��� ������ ����� ������������ ��� ������������, ��������� ������ ���������, �������, ����������� �������, ����� ����������� �������� � ������� ����� ���������� �� ����, ������ ������� � ����� �.�.�������� «�������� � �������� ��������», 1892 �.:
����� � ����� — ����������� �� �.�.�������� «������� ����i� �� ������» 1912 �.
«�������� ������� �������� �������������� � ���������� � �������� ����. � ������ ����� � �������� � ��������� ��������� �� ������������ ��������� �������, ������� � ������������ ������ �, ����� �������, ������� ������� �� ����� ���� ���������, ��������� �������� ���� ����� �������� �����, � ����� � ������������ � �������� �������� ��������������, — ��� ��� ���������� ���������� � ��������������. ��� ��� ���������������� ����� � �������, ������� �������� � ��������, — ��� ������ �����������, ��� ����������� ����� ������, ��� ������� ������ ����� � �������, ��� ������� ����� ������, ��� ���� ������� ����� ������� ���� ��� ������ ��������. ��� ������������, ������������� � ������ ������� ������ �, ���� �����, ������ ����������� ������������ � ��������� ������� �� ������� � ������� ��������� ��������� ������ ����������� ������������� ���������, � ����� � ��������� �����, �����������, ���������� ���������� ������� �� ���������� �����.
������ �������� ���������, �������������� ���� ���������� ����������, ���������������� ��� �� ������ ������ ������ ��������, �������� ��� �� ������ � ������� ����� ������� �����, �� ��� ������, �������, ������ ��������� ����, ��� � ��� ��� ���������. ������� �������� ������ ����������, ���������� ��� ����� ������� �� ����� ��������� �� ��� �����, ������� ��� ��� ��������� � ������� ��� ������� ������ ������� �� ������� ���������. ������� ���������� ��� � �����, � ����, � ���� �������� ������ ��� ������.
��������, ��� �������� ��� ���������� � ��������, �� �������������� ������, �� ����������� ���� � ������, �� ������������ �������� �� ���� ������������ � �.�., � �������� ����������� ������� ����������� ���������� ����������� ���-���� � ��� ��������, — ������ ������� ���� �������� ���������� � �������� ������� � ����. �� �������� ��������� � ��� ���� ������ � ������ ������ ���� ���, �� ����, ��� ������� ���������, �� ��������, ��� �������, ������, ��������, �����, ������� � �.�.
�������, �������� ���������� ����� ���������� ���� �������� ����� �������, ��� � ���, �� ������� ���� ������� ������� ����������� ���, �������� �� ����� ���������� �������������, ����������� ������� �� ������ ��������� ���������� � ��� ����������� ������������ ��������� ������������. ������ �����������, ��� ����������, ���������� � ��������� �������� ����������������, ������������ ������� ����, ������� ������ ������������� �� �����, ���������������, �� ���� ���������� ���������� �������� ����, ���� �� ����������, �� ����������� �������, � ��� ������� ��������� � ���� ���������, � 5-10 ��� ����������� ������ ������������� ������� �� �����.
�������� ���������, ����������� ��� ��������� � ��������� ��������������� �������, ������� ����� ����� ��� �� ������ �� ������, �������� ��������� � �� �� ����� ����������, �������� ������ ������ ���������� �����, ��������� �� ���������� ��������� ���������������, ��������� �� ����� � 10-20 ��� ������� ������ ��������������� �����, � �������� ����� �������� � ����� ������ ������ ����� �����. ������ ��������, �� ����� �������� ������� �� ��������, ������� ��������� � �������� �� ��������� �� ������ � ������� ��������� ������� ������� � ����������� �� ������� �������� �����.
���, � ������ �����, �������� � ���� �������������� ������, ����� ����� �� �����, ��� �� 45-50% �������, ������ �� �� ��������� ������� ��� �� ����� 120%, � ������ � �� 240%, ������ ����� ����� ������������ ������ ����� ������������ ������� �������, ������� ���� ��������� �������� ����� � ����� �� �����������. ������ �����, ���������� ����������� �� ���� �� ������� 3-4 �. �� ��������, ������� ������ � ������ ��������� � �� 10-12 ������. ������, � ����� �������� � ����������� ������� ���������� ��� ��������������, ��� ��� ����� ���� �������������� ������ ������, ������, ������� �������, — ������ �������� � �.�. ��� ������ ������ — �� ��� ����� ��� ������, ������ ������������ ���. ������� �� ��� �� ������ — ������ ������, ��� �����, ��� ����� �������� �� ����� ���������� ����������� ��� ��������, — (������� ������ ��������� ������������ ���������), — ��� ����������� � ��� ����� ����������. � ��������� ���� �������� ���������������� ������ ��� ����� ���������, ������ ��������� �� �������� �����, — � ���� ���� � ��������������� ������, � ��������� ������, � ���� �� �����, � ���� ������� ������ � ����.
����� �� ��������� ����� �������� � ����������� ������� ����� �����, �� �� ��� ���������� � �������, � ���� ���������� ���� �� ���������, ������ �� �� ��������� � ����, �� ������� ���������� ���� �� ����������� � ������ �����, ��� ��� �����, ����� �����, ���������� ������� �� �������� � �����, ������ � ����� �� �������, ������ �������������� ����� �����. �������, ������������ ������ ��������-��������� �� ������-��������� ��������� �������� ����������� �������, ��� ������� ����� ������, ������ ������� ����������, ������ ��� � ������� ����� �������� ���� �������������� � ���������� �������������� ����� ��������, ����������� �� ������-��������� �� ��� �������� ���� ���.
�����������, ��� �������� ���������� �������� ���� ������������ � ������� �������������, ������� ������������ ������� ������� �������� ��� ������� �� ���� ��������. ���, �������, ���� �� ������� ������ ���� ������ ��������������, �� �����, �����������, — ��������� ��������� ���� � ����, ��� ����� ����� ��� �����, ��� ������� ������, — ��������� �������������� ����� �� ����������� ������ � �.�. �� ���� �� ����� �������� � ���, ��� ��� ��� �������������� ����������� �������� ������ ������, ��� ��� �������� �� ����������� �� ����� ������, �� � ������. ����� ����, ����� �� ����� ����� ������������ ������, ������� ��������� �������� �������� ���������, — � ���������������� �� ����, — � �� ������, �� ������, ����� ��, ��������� � ���� �� ������ ��� ��������.
��������, ��� ������� ������ �������� �������� � �� �� ����� � ����������, � ��������� �����, � ��������� �����, � ��������, �.�. ��������� ����� � ������� ������� ������������� ������, — ��� ��� ���� �������� �����, � ����������� ����������, ��� ���� ���� ��� ������� ���������� � ��������, ������ ������������ ��� �������������� ��� ���������� � ������. �������� �����, ��� ������ ������� ������ ��������� ������� ����� �������������� ������ ����� �������� ��������, � ��������� �������� ������������ ����� �������� � ����, ��� ���� ���������� ��� ��� ����������� ������������ � ������ ��� ��������. � ������� ������� � � ������� �������� ���� �� �� ��� ������ ���� ����������� ������ �������������, ��� �����, ������� �������� ������ ������ ��������� ������������� � ����� � �����������.
��� ��������, �� ������������������ �� ����� ������ ����������, �� ����� ����� �����, ����� ������ ���� ������������, ��, �������, ����� ���������� ���� �����, ��������, ��������������, �������� �� ������ �����, ���� ��������� ��� ����� � ����� �� ��������, �� ������ ����, �� ��������� ������� �������. ��� ����� ����� ����� ��������� � ��� ���� ����� ����� ����������� �����, ����� ����� ����� ������� ��������� ������� � ���� ���� ������. �� ����� ������ �� ���, �������� �� ����� ����������, �������� ��������� ���������� �� ����� �����, ������� �� ������ �� ���� � �������, — ��������, �������� ������ � ��������� ��������, ��� ������, — �������� � ������� �����, �� �������� ������� �����������, — �� � ���������. � ��� �������� � ���� ������, ������ ������������� � ����� ���� ����� ������, ������� ������� ������������ �������.
���� �� ����� ��������������� �� ���, ����� ������������ ������� �� �������� ����� ������� ��������� ��������� ������� � ��������� ���������� � ����� ���������� ����� ��� ���� ����������. �� �������������� ������� � ��������, ����� ���������� � �� ������ ���������, ���� � �� ���������� � ����������� �������, ��� ��������, ��������� ���������� ��������, ��� ��� ����������� �������, ���� �� ��������� �� ������ ������ � ����� �� ����� ������ �����, ������ ����� ������ ���������� ������ ����. � ���� ������ �������������� ��������� �� ����� �������, — �� ��� �������� ������ �������� ����� �������, ����������, ������� ������ � ������ � �������������� �� ���� ��� � ����������, �� �������������� ���� ����� �������� �������� ��������������� �� ����������� �������. ���� �����, ��� ������� ������ ������� ���� ������� �������� ����� �������� �� �����, ������� �������� ������������� �� ����, ������, ������, ��� ������������� � ��� ����������� ������ ������ �� ������������� ���������� ������� ������������ ������ �������� � ������� �����������, �� ��� ����������� ��� ����������� ���, ��� ���� ���� ���� ������������� …
�� �� �������� ������ �������, ��� �������, ������� ������ � �������� ����������, ��� �� ������� ��� ����� � �������� �� ���� �� �����, �����, ������, ��, ������ � ������ ��������. �������� �� ������������ � ���� ��������� ����� ���������� ��������. �� ������ ��� ��� �� ������ ����, �� ������� ��� ��������� �� �������� �� ������������, ��� ��������� � ��� ��� ������� � ����� ��������� ����� — �����������, �����������, ����������� �� �����, � ������������� ����� ���������, ������� �� ������, � ������ � �����, � ������������ ��������, � ��������������� ��������� � �.�. �������, ����������, ����������� �� ����� �� ������ ����������, ����� ����, ����������� ������, ������ ������������ — ��� ������� � �������� ������� ������� ����� �����������; — ����� ��� �����, — ����� ��������� ������������ ���������� ������������ ������� ����, ����� �������� � ������ ���, �������� � 14 ����� ��� ���� � ��������� ������, — ����� ��������� ������������ ��������� ������, ���������� ������ � �.�.
��������, ��� ������� ���� ��������� ���� � ���� ������ �������. � �������, ��� ������������ �������� ���, ����� �������� ���� � ����������� � ��������� ������ ��� ��������� ������ ����������� ���� ��� ������� � ����������� ��� �������. � ��� �� ���� ��� ���� ������� ������������� ������, �������� � ���������� ����� ���������� �, �������, �� ���� ���������� �� ���� � �� ��������, ������ ����������, ������ ��� ������ ����� ����� ����� ������� �������, ������ ��� ������������ ���������, ����, � �������, � �������� ����, ����������� ��� ������� ����� �� ����������� ������.
��� ����� ����������� �������� ��� ������� � ��� ����� � ������������ ������� �������������� ������������ ��� �� ������ ������ ������ ������� ������� ����� �� �� ���, � �� ����. ��������, ���� ������ � ����������� ���������� �����, �������� ��� �������� � ��������, ������ ��� ��� ������� �� ���� ������� ����� �������� �������� ���, ��� �� ����� � �� �������».
***
��������������, «�������» �������� ����������� �����������, ����������� �������� �� ����������� ����� ����������� � ���������� ���� «���» (�������� ������) «� ������» (� ����������� �� ����). � �� ������ ���������� � �����������, �� � ������������ � ����� �������, ��� ��� ��������� � ������� ������ ��� ����������� ��� �������� ������� � � �� ��������� – ������ ����� �����������. � 1904 ���� ���� �������� �����:
«� ��������� ����� ����� ������� ���������� ���������� ����������� � ������, ������������� ����� ������������������, �� ��������� ��������� — �������» (��� �������, �� ��� ������������ – ����� ���������, � �� ������� ��������, ������ ����� ��� �������� ��������).
� ���������� � �������������� ���������� ������, ��� � ����� 19 ���� ����� ������������� � ������������ ������ ������; ���, ��� �� ���� �������������������� ������� ��������� �������, ���������, �.������, ��� ������������ �� 1918 ����, �� ��������, � ��������� � ����� ����� � 1924-1925 ��., � ����� � ����������� ��������� ������ ��������-������� (������-�� ������ �������� ������ ��������, ����� �����), ������ �� «������������» � «��������� ������ � ���������» [���, ��� ���� ������������������� ������� �� ������, �������, �� ���� �����, ��� � ���].
�� ���� ����� 1922 ����, ����� ������� �������������������� ������� ����� ������ – �. �������������, �����������, �������, 15000 �������� � ������, ��������� � ���� �� 1928 ����, � ���������� �������� �������, ��� ������� ����� ����� ���������� ������, � �������� – ������, � ��� ���� ����.
«���, ������, �������������� ������������ �����, ������ �� ����� ����������� ������� � ������ ����������� ������� 70-� �����, ����. ������������ – ����� �� �������… ������� ������� ������ ������ (����������� ��� ���������� �������) � 70-� ����� ����� ������� �� ��� ������� ������������ �������.
��� ��� ����� ����������� [[���������� �.�. �� �������. 12 ����� (1872-1887). �.: �����, 1987 – wsf1917]:
«� ���� ������� � �� ��� �������� �� ��, ��� ���� ���������� � �� ����� ��� ������� � �������������� ����� ������������� �� �����, — ����� �����, ����� �������, — �� ������������ ���������� ������� � ������������� � ���� ����� ������. � �� ��� ��������, ��� � �������� ������ ������� �������������, ������, ���������� � �����������, �������, ��������� ���� � �����, ������������ ������ ��� �������, �������� ������� ����� �������, ����������� ��������, ���������� ���������, — �� ��� ������ ������� � ������������ �����.
�������� ������ ����� � ���, ������ ������� ���� ����� � ��������� ������� ������. ������ ����������, ���� �������������� ���� ����������������, ����� ����� �������� ������� ��������������� ������� �������, �� ����� – ����������� ��� ������, ����� �������� �� ���� ���, ��������������� ��� �����».
������, ����������, �������, ���� ����� �������, ��� ������������� ������� ����� ������������ ����������� ������ ��� �� ��� �������. ��� �������� ���� � 70-� �����, ����� ��� ������������ ������� ������ ��� �� �������� � �������, ������� �������. �����, �������, ����� ����������� ������� ��������� ���� ���������� �� ��� ���� �� � 70-� �����, � �������…
������ �� ���� ���������� ������ ������?
«������-������, ��� – ����� ������� �������� � �������, ����� �������� ���������� ������, ������� ��� ���� ���� ��� ���������, �� � ��������� ��� �����, �� �� ������, �� � ���� �� ��������� � �� �� ��� �� ������», — ������� �����������. — «�������-������� ���� ������ � ��������� � �������, �� ��� ��������� ������ �������, � ������ �������� �� � ������� � ���� ������ ���������. ��� ���� ������ � �����, ���������, ���������� ������-������ ����� ���� ������ � ���, ���, ���-��, � ������ ����� �������, � ������� ����������, ��� ���� ����� � �������� �����, ��� �� ��������� ��, � ���� �� ��� �� ��� �����»
[������� ����������� ��������� ����� ���, ���������� ���������-�������, ������������ ��� ���������������, � �� ����� ��������������, ������������ � ���� �������� �������, ���� ������ ���� ����������� ������, ����� ��� ����� ���� �� ������ ������ � �.�. – ���������� �������� ������ �������� �������. Wsf1917].
����� �������, ������ ������������ ����� ��� � 70-� �����, ����������, ����, �������� ��������������� � �������, � ����� �� ���� ������ ������������ ���������. �� ��������� ���� ��������� ������������� ��������� � ������� � ���������������� ����������, �� ����� ������� ����� � �������� ������, ��� ������� �������� ����������������� �����, — ���, �������, ������ ���� ��������� � ����� ����������� ����������� �������������� ���� ������� ������ ���. ����� � ���� �� �����. ������ ������������� ��������� ���� ���������� ����������, � ������������� ��� ������������ ���������, ����� ����, �� ������ ����������.
�� ������ ������ � ���� ������������ ��������� ������������ ����� ������ ������� � ��� �� � �������, �� ������ �� ���� �������, ����� ���������, � ���� ��������� �������, ����� �� �������� � ���� � �������; ����� �� ���� �����-�������������. ��������, ��� ��� ����������� ���� � �������, � ��, ��� ������� ������� [� 1923 ���� – wsf1917] �.�������, — ��, ��������, ��� ���� �������, — ����������, ��� ���� ���� �������� ��������� �������� � �� ��� ���; �� ������� ��� �������, ��� ������ ����� �� �������� ������� � ������� � �.�….». �.�.����������. ������ ������� �������������� �������� � ������. ������, �������� �� ������ ���������� ������� ��������� ���� (������� vive_liberta!).
� ��� ��� ��������� ��������������� �������� ��������� ������� (����� ����������, �� ������������ ���� ������, ������� � ������ «�������� � �����» ���������� � ���� ������������, ����� ����� ������������� ���������� – � �� ������ �� ����������� ��������):
«� ��������� ������ ����� �� ���� ����������� �����������. ������������ ���� �� �������� ��� ����������� ���� ��� ����, � ��������� �� �������� � ����; ��� ��� ������ ��� ����������� ��������� � ������ �������� ������ � ����. � ��������������� ����������� � ����, ���������� �������, ���� ������ �� ��������� �������, ����������� �������� ��������� ��� ���������. 30-40 ��������� ����������� ��������� ����; ��� ���� ������ � �������, ������� ���������� ������, ��� ������ ����� ������� ��������, ������� �������� ������ ������������� ������� � ������.
������� � ����������, — �� ������� ������ ���� �������� ����������; ������� ��� ����������: � �������� �� ������ ���� ����������, �������� ����, ��������� 10-15 ���, ����� ��� �������� ��������� ���������; � ������ ������� ���� ����; � ��������� ����������� ������� ��� ���������� ������ � ������� �����; ������������ ������ ������� � �����, ������� �����, ������� �� ����� �����, �������, �� ������� ������� �������, �������, ���� ��� �����, � �� ��� ��� ����� ������������� ����� ������ � ������, ��� ���� ����� ���������� � �������, ��� ���������������� � �������� ��� ��������, ���� �� ��� ����� ��������� ��� ��������?.. ����� ���� ����� � ���� ������ � �������� � �����, ������� � ������������ ��� ���� ����������; �� �����, �������� ���, �������� ���������� �� ����� 40 ��������� ������ �����, ��� ��������� ��������� �������».
«�, — ���������� �.������, — ��� ��� ������ ���� ��� ���� ������ ���������� �� ��� ������� ������������, ������� � ������� �� ���������� � ������������ �������� ��������� ����; � ���� �� ������ ��� �� ������� ���������, ��� ���������� � ��� �� ����������».
***
������ ����� ���, �� � 1910-� �����, �� ���, � �����-�� ������ �� ����������. ����� ������������ � ���� ����� ���������� �����, �� ������� ���������� ������; ����� ������ � �����, ������� ���� ���� ������� �� ������ ������������������ ���������, � �������� ���������� – �������� ��������� �� ���������� �����:
«����� �� ����� �� �����, �� ����� ������ � ���, ��� � ������ ����� �������� ���� � ����� ��������. � ���������������� �� ���������, ��� ����� �����, ��� ��� �������� �������, ����� ���� ��� � ���� �� ���� ��� �� ��������� ����� ������� �������, � ������� ����� ������� ������. � �������� ������� ����� ������� ������, � � ��� �� � ������ �� ���� ������ 1,000 ���. ������� �� 1 ���. 45 ���. �� ���. (������� ���� �� ������� � ��� ������ 60 — 70 ���.). ���� ���� ����� ���� ������� �� �����…»
(������� �� �����. ������� ����� ������ ������ ���������� ��������, 1912 ���).
�� �� ����� ����� � ����������� ��������:
«����������� ������������ ����� ������������ �� ���� �������� ������� � �������� ����� � �������� �������� � ����� ����������� ������ ���. ������ � ����� ��� ����������� ������� � �������, ��� � ������� ������� ���������� ������ ������ ���� ���������. �����, �����, �� ���������� ��������, ����������� �������, ���� �������� ����, ��� ������ ���-�� ������ � �����. ����� ���������� � ���������, �� ������ ����, �������� ������� � ������ ������, ����� ������� — ������, ������; �� ���� ����, ��� � ���: ��� ��� ������, ��� � ����� ��������. ��� ������ ��������� ���-�� ���������� — ��� ������ ����: � ���� ���. �� ������ �������� �� ��������� ���� �� ������ ����, ������ ��� �� ���� «�������».
�������� ��� �������� ��������� ������� � ������ �������� ������ �����������, �� ����� � ���� ��������� ������ ������� �� 4,000 ����� ��������� ����� ����». (������ ��).
�����������, ��� ���������� – ������ ��������� ����������, � ����� � �������� �����, � ����� ������� � ������. ����� ����������:
«… ������ ������� ����� ����������� ���� ��������� �� ������ � ������ ������� ������������������� ��������, «�������» ������������ ��� � ����� �������� �������� ����������� ����� �� �������, ������� ������� ����� ���������. ��� ������������ ��������� ����� ��� ������ ����������. ����� ���� ������� ���������� ����� �� ���������� 1906-1912 ����� 14,4 ����. ���. (15, 7 ����. ��), �.�. ������� ��, ������� ���� �������� ����� ������������� ����������� ���������� �� �������� ������. �� ��� ����� ����� ������������ ���� – �.�. ������ ��� ���������� � ������������ ���� – 6,4 ����. ���. (6,9 ����. ��). ������� ��������� ���������� ����� ������� � ����������� � ���������� ��������� �� 30, � ���������� – �� 35, � ��������� – �� 30 � � ����������� – �� 40, �.�. � ����������� ���. ����� �������� ���������� ������ � �� ����� ������� ������ ������� � ���� ������� ������� ��������.
��� ��� ������, ������� �� ���������������� ����������� ����������, ��������� ��� ��������, ��������� ��������� ������ ������������� ����, �������, ����������� ������� � �������� ���� ���� �������. ����� ������ ��������� ����� � ������ ����� ����������. ������������� ������� �������� ����� �� ���� �������� �������������.
� ������, ���� �� ������ ��������� � ������������ ����������� ���� � ������ ���� �� ������� ����� � ������� ���������������, �� �������, ��� � 1906 �. ���� 18,7% ���� ���������, ���������� �� ��������� ����������, ������ �� ������� ���������������. 63,9% ��������� �������� �� �����������. �� �������, ��� ������������ – ��� �������� ��������, ������� ������� �����, ����� ������������� ����������� ��������� �����, ��, ����������, ����� � ����������; 17,4% ���������� �� ��������� �������� �������, �.�. �� ������� ��������� ���� ��������� ������ �� ������� ������ ���� ������������� �������������, ������ ��������-����������.
��� ���� � 1906 ����. � ���� �� ������ 1912 ���, �� ��������, ��� ����� ��������� ��������� ���������� 81,5%, �� ���� 4/5 ���������� ����� � 1912 ���� �������� ������������� ��������� ���������, ������������ – ������ 17,8%, � ��������� �������� ����� – 0,7%. �������� ������ ��� ��������� ����, ��� ����� ��� �� ����������� ���������� �����. �� � � ������������ ������������ ������� ����� �� ����������, ������ ��� ��� ��������� ��� � �� ����� ������, ��� ����� ������������� ����������� ��������� �����. ��� �������������� ������������ ���������� 4/5 ���� ��������� ����������� ������ � ���������. �� ������, ��� ����������� ������������������� ������������ ������������� � �� �����, �� ����� ������� ���� �������� ������������� � ������������� ������, �������� ��� �������������…
� ������� 1917 �. � ��������� ��� ������� ��������� ������ �������; ������ ���� 1918 �. ���������� ������������������ �������� ��������.
«������ ������, ������ ������ � �������� ����� ��������� ����� ������� ���� ��������� ������� ������� ������ ��� ����� ������ ����� ������������, ������ ��� ���������», — ������� ����� �� ������������� ������ �������� � ������� 1918 ����… «�� ��� ������ ������ ��������� �� ����� �� ���������, � ��������� � ���������������� ��� ���������. ��� ������ ���������� ��������� ���������� ������������, ������� �� ���� ������������� ������ �����. ��� ������ ���������� ����� � �������� ���������� � ���� ����� ������� ����� ������������, ������� �� ��������� ��� ������� �����». [Ibid.].
�� ���� ������������ ������� ��������� ������ ��������� ������ �� ���, ��� ������� ���� ������� �� ����� � ��������� ��������� �����, �, ����������� ������� � ������, ����� �������� ���������� ��� ��������� �������. ������ ���������� � 1917-1918 ��., ��������� ���������� ���� ��������� ������� ���������� «������ � �����», ������ ����� ���������� � 1925-1927 ��. ��-�� ����� ��������-������� (��� ��� �� ������ �� �������? ��� ������ �� ����� � 1927-�?) (���������� ������, ����� ��� ���� �������� ��������� �� ��� �� �����, ��� � 1890-1892 ��., � � ���������� �������������� ������ ����� ���� ����� �� �����).
������� ���� �/� ���������� ����� ������, �� ������ �.�.��������, «�������������� ������������» � ��������� ������� ����������� � ��������� – �������� �������� ���� ����� � ����� (������ ��� ������� ������, ��� ������ ��������������� �������� ������� � �������� ������� �/�, ����� ����������� � ���� ��������� ��������� ��������� �������).
***
��� ��� �������� �������� ��������� � 1918 ���� � �������, ������ ������� � �������� ����� ���������� ��������-�������� «������� � ������» (������� �� ������������������ ������� � ������� �������, «������», 10/1990).
.[�� ������. �� ������: ��������� �� ������. ������ ����������, �� ��������� ��������� ������������� ������ � ����������� �����������. ������ ����� ���� � ������� �� ����� ������� �� �� ����. � � ������ 20-� ����� �. �. �������-������� ��������� � ��������� ����. ����� ���������� ������ ��� ������������ ������������� �����. �� ����� �������� � �������, ������, ������������. ��� ���c���� ��� ����� ��������� ��������� ������� ������� ����������].
«1918 ���.
����� �� ������� ��������. ��� ������� �� ���� ���� �������. ���� ������� ����, ����� �������, �������, ��� ������, �������, �� ������� ����� ����� � ������� ��������� ������. ����� �� ������ ������ ����� ��� � ���������� ������ �������, �������� � �������, ��������� �� ����� � �������, ������ � �������� �����. ���, �������, ����� ��������: ������������ ����� � ����, ������ ������!
� ����� ���� �������.
� �����������, ��������� �������� � �������, ��������� �������, ��������� ����:
— ����� ��������, ��� �� ��� �����,— ������� ���,— � ��� ��� ����� ���� �������.
������ ���� � ������, � �������, ����������� �� ���� ������, � �������, � ����, �������������� ������ �������� �����, ����� ���� �� �����. ����� ��� �� ������, � ���� � �� �����. �������� ���� ������� �� ����, ��� ������, � �������, � �����: ������, ����� ��� ����� ����� ���� ������, �� �� ������ ������ ��� � ��������� — ���� �����, ������ �� ���, ������� ������ �������� �����, �� �������� ����� �� ������. ����� �����, ��� «������ � �������», ����� ������ �������� �� ������. � ������ � ��������� � �������� ������� � ������� ����������� ���������: ������� �� ���� ������ ����� �� �����, ����� �� ������ �������� ���� (����� ���� ������, ��� �� ������� ����� �� �� «�������» �����������!) � �� �������� ���������� ��������� � ������ �����. � �� �� ����� ���������, ������ �� �� ������ ��� �� �� ������, ����� �� ���� � �����.
�� �������� ���������� ��� ������: ����� � �����. ��� �����������, ��������, � ���� ������������, �������� ������ � ���������� ������ �������. ������ �� ��� �� ��������� ����� ����� ��������: ��� ���� ��������. �� ���� ��� ����� ������� ��� ������, �������, �����, �����, ������, ����������� ��������� ���� �������� � ������ �� ������.
— ��������� �������,— ������� ��� �����, ������ � ������� � ������ �� �����,— ���� ������ �������. ���� �� ���� ��� ������?
— ����� �� ����.
— �����, ������� ��� ���������?
— � ��������� �� ����.
— ��, ������ ������ ������ �� ���������…— ������� �����, �������� �����.
— ������,— ��������� ���,— ��� �� �� �������? ���� ����� �� �������� ������������ ��������� ������ � ���������, ��� ��…
— �-��,— ����� ����� �����,— ����� �� ��������. ����� ����� ��-�� ��� �����!
� ������ �� ��� ������ ����������� ���� � �������, ��� ���� ��� ������ ���� ������ �������� ��� ����������� ������, � ������ ����� ����������.
— ������� ������������,— ������������ ����� � ��������� �������,— ��� ���� �� �������: ������ ���!»
(via kommari).
������ ��������� ������������, �� �������� � �����������. ������������ ������ ��� ���������� � ��� ������ ����������� ����������� � ������������� ���������, ���������� �� ���������� � ���������, �� �� ����������� � «���������» ��������, ������ ����� ����, �� ������ ������� ����� �� ������ ������ ����� ��������� ��������, �� �, ������� � ���������, ������������� ���� �����������, ������������ ����� � ������� ������� ��������������, ��������� ������ � �.�. (��� ���, ��� ��� ������� �����������, � ����� ������������ ����� ��������� ��� ����� � ���������� «������� ������» �������� ������.
��������� {� ����� ������ � ��������, ������������ � �������, ����� � ��������� � ������ ��������� ������������� ��������} ����� �� �������� �����, �������� � ���, ��� �������� �������, �������������, ���� �������� � ������������ �������, ����� � ������������ �����������, � �� ������ � ���������� �����. ���� �� ��������� �������� ��������, ��� ������ � ���������, ��� ��� ���������, ��� «�������� ������», ��������� � «������� ����� � ���������������», ���� �� � ������ �� ����������� ��������������� ����������, ����������, ��������� ������� � ������ � ������������ – �������������� � ��������� �����, �� ��������� � ���������������., �� ���������.
� �������� ����������� �� ������� ��� �������� ���� ���������, ��� ������� � ������� «�����» ������� � �������, ��������� — ������� ������� ���� � �������������� ��������, �������� ���� ��������� � �� ��� ��������� � �.�. {����������� «��������� ���������» ��� � ��������������� ������ 2-3 � �� �.�., ������ � �����������, � ����� � �� ���� ��������}. ��� �����������, ����������� �� ������, ������ ��������� � ���������, ��������� ������� �� ����� � �����, �� ����� ������� �������� ��������������� ��������� �������, ���� � ������ ��� ��� ��������� ����������� ��� ���� ���, �, ���� ����� �� ��� ���� ������������ «����», ������� ����������� 1-2 �������� ������.
������� ���������� ������� ��� �������������� (� ������� �� ���������� ����������� ��� ��������, �������� ��� ���������, ������� ���������� ��� ���� ���������� �������) ���� �������� «������������» ������������� �������� ��� ������, ������-��������� �������� �� ��� ������� ���� ����������� ����� «���������� �����������», «����������� ��������» � �.�. � ��������� � ���� ������ ����������� ����� ����� ����� («������» � «� ������»), ������� � ����� ��� ���. �� ���� �� �� ��������� �������, ������� �������� �������� �������������� � ������� ��������� («������», �� � �������� ��������� ����), � ������������ �������� ����� ���������� � ������������ ����� �������� �����, �� ������ �������, � ��� �����-���� ������������. ����-�� «�����», ��� ���-�� ������������ «������� ��������», � ������� �������� «������», � ��� ��� ����� � ����������, ������� ���� «�������», �����, ���� �������� — �������� �������� ���, ������ �������� �� ��� �����.
� ���������� �������� ��������� ������� ���������� ��� ��� �������, ��� �������� ������ ��������� � ������, ���� �� ��� ����� ������ ������ ������� – ��� �����, � ������� ������� � ������������ �����, (��� ����������� � ������ ���������� ������ ������� � 1880-� ����,) ��� �� ��������. ����������, ��� ������ � ���������� ����� �� ������������� �������� � ����������� – ������� «���������� ��������» ����� �������� � ������� (���������� ������� ������ ����������� ��������� ������, ���������� ���������� ������� ����� � �������� ����) ��� �����, ��� ������� ������� �������������, � «������» ���� �� �������������� � ����������� �������, ����� ��������� ��������� � ����� � ����� ��������. � ������� ���������� �������, �������� � ����������� ��������, ���� ������ ������ ���������� �������, �� 1928 ����.
�������, ��� �� ��� – ��������� ������� � ����������, ������� ��������� ��������� ��� � 1900-� ��., ������� ��� ���� ��� ���������� ���������� (������ ����� ���� � �������, ������� � ������ �� ���������� �� ������, ���� ��� ������������, � �� ������ ���������, �� � ����, ����� ��. ����� ������ «��������� ��� ������ ������: 1905-1907 – 1917-1922»).
� ��� ������ �� ������, � ���������� �� ��������� ������ – �� � 1917 ����, � ���� ����� ���������������.�� �� «��������» ��� �� �������� �� ��������, ������� «������ �� �������� �������», � ��������� ������ ������ ���� ��� �������� �������, ����� ������� ����� – �������� � ���������� – �� �������, ������� ��� �������� �� ����� ��������, � ������� � ��� ������ ��������� «���» ������. � �� ������ ��������������� �/�, ������� �� �������� ��� ���������� ������� ������������� ��������� ��� ������ – ��� �����, �� ���������� ���� �������� � ������� ��������� (�����������) ��������, ���������� ������� � ������������� ����, ������� � ������� ������� – ������� �������.
�, ���� �� ���� ���� ����� ������ ��������������� ������� � ����� ����� ����, �� ��������� � ������� ������ ������, �� ������ – ��� ������ ��������������� (�������, �������, ������ ���� ������ – � ���� �� ������, ���� � �������������� ������ �������, � ���� ����� ��� ����������������� ���� ��������), �� ������ ���������, ��� ���� �������, � ������ ���������� ������� ��� �������.
������ ����� ��������������� ����� �������� ����� ��� ��������� (�� ���� ������� � ����� �����). �� 1928 ���� �������� ���������� ��� ��� ��� ��������� ��������� ����, � ������ ��������� ��������� � ��. – ��� � ���� «������ �������������� �����������» ���������������������� ������������ � �������� ������� ��������� (�.�.�������) ���� �������� ���������, �� ������������� � ����������� ��� ������, ����� ������ �������������� ������.
�, ���� � �� ����� �������-�������� �� ��������� ������ � ��������� (���! ��� � ����� ������ ����� "�� ������"?!), ��������� ��� ���������� ������� ������, ����������� ���� ������ ���� �������� ���������, � �������� ��������� ������ � ������ (� 1928 ���� � ����� � ���� ���� 1/3 �����, 50% ��������� �����, — ��� � �������, � ��������� �������� ������ ����, — ����-�-���� ��� � ���������� ������������ ����������� ��������� ����������� � ����� �������� ��������. ������� ���� ������������� ��� ����� ���� �� ������� ���, ������� ��� �����������).
��� ����������� ��� ������ ������ �� ���������������, ����� ����� ���������� «������������ ����». 26-27 ���� 1928 �. � ���� ���������� �������� — ��������, ����� � ����� ��������� ������ ������� ������� — � ������ � ��� ������� ��������� ������ ��������� ������ «�� ������� ��������» ���� �������� �������� ������� («�������») ��������� — ������� � ���������.
«���� �� ������, �� �������, ��������������, ��������� ��������� � ������� ��������� �������� �������. � ���� � �� ������ � ��� ��� � ����� ����� ������ �������� ������������ ����� ����� ����� �������� �����, �� �������� ������. ������������ ���� ��������� ��������� �������� ������������ �� �����, ����� ��������� �������� ������� �� ����; ��������� ����������� ������ � ������, ����� �� ��������� ����� �������� �� ��������; ����������� ������������ �� �����, ������� �� «�� ����», ��� �������� ������ ������� ��������������� ������������ ��������.
����� �� ���� ��������������, � ��� ��������, ���� ����������� ������� ������ �����. ������ �������� ������ �� ��������� ���: ������ ����� �� ��������, ����� ��� � ������� ������ ���� ��������, ����� �� ��, ��� ����������� �� ���� �� �������, � ����� �� ��, ��� «�������», �� ����� ����������� «���������» � «������������» �����» (����� �. ������������ ����. �.—�., 1929, �. 16—17. 313).
�� ���� ���� ����� 10 ��� ��������� ��������� (� ������� �� ���������� ������) ��������� ���������� �������� � ����� ���� ���, ��� ����� ��������������� ������� ��������� ������ � ������� ��������, ������� �����, ��������������� ����� ��� �����, ��� ��� ��������� � �������, ��� ���� ���, � ���� ����� ������. ������� ������ ��������� ������������������ ���� ���� ��� ������� ������, ��� ������� �� ���������� ����� �������� �� ���� ����������, � ���� ����������������. ��� ������ �������, ������������� ������, ���������� ����� ���� �� ����� �����������, � ����/����� ��������� � ��������� ������ ���� ������� �����.
�������, ��� �������� �������, ��� �������� ���������, �������� � �������, �������� ������� ����� ��-������, � � ��������������� ��� ���������� � ������ ����, ���� � �������-��������������������� ������ � �� ������� ��� ������ �������� �������, ��������� � ����� �����.
�, �������, ����� ����� ������� ��������� ��� «������������» �������� ������ ������ ���, ��� ����� �������� � ������� ����� �����, ����� ��� ���������� ����, ������� ���� � �.�.
«������� � ����, ������������ 28 ����� 1924 �. � ������� ������� ������������� ������ �������� �������� � ��������� ��������, ���������� ��� ������. �������� ����, ��������������� ��� �������� �������� � 7 �� 23 ������� 1924 �. ������ ���������� ���� «������� ������». ���������������� �� ���� �� ����� «������» �. ���������� � ����� ������� «�������» �����: «��������� ����� �� ��������� � ����� �� ��������. ������ �������� �� ����� ������� ����������, �, ��� ���, ��������, ��������� �� ���� �������, �����������, ��������, ������ �� ��������. ��� ����� ������������ ������ � �������� ���� ������ ��, � ������� �������� �� ������� � ���������, �����������, ����������. ������� ���� ������ � ���������� � ������ ���� ����������».
7 ������ 1928 �. ������� ��������� �� �������������� ������ ����� ���� ��� ����� ������������ ������� ��������������� ������� � ������� �������-������, ������� ������������� ����� ����������� ��������, ������ �����. ��������� �� ����� ��������� ���������� �������� ��������� ������� � �������� ����� � ���� ��������, ������� �� ���������� ���� ��� ������������ ��������������� � ��������������� ������� � �������� ������� ����������� �� ����������������� �������������� �������. ������� ����� ������ ����������� ������� � �������������� ���� ����� �� ����� �����������! �� ��������� �� � ������������� ��������������� ��������. ������ �� ��������� ��������� � ���� ��������, ����� ��������� ����������� �������. ������ �������� ���������, �������� �����, ���������� �� ���� ���������� ������� ����: �������� ��� ���������� �� ����, ����, ���������� ����� � �������� ���.
������� 1927-1928 ��. ����� ��������� ���������� � ���� ������ �������. ������-�������� ������ ����� ��������� ���� �������� ��� ��������� �������, � ������� ���������� ������ �������� � ����������.
������� ����� ������:
— ���� ����������� ��������, � ������� — ������ ������! �������� ����� ������:
— ��� ������ � ������ � ��� �������� ������ ��� ����, ��� ����� ������. ������� ��� ����� ���� �� �����! � ���� �������� ������� � ���� ������� � �������� � ����, ��� �������� ����������� �������.
19 ������� 1928 �. ������� �� ����� ���� ������� �������� ����������� ������ ������� ������ � ������ ����� ������������ ��������� ������ ����� �������� ������.
������������ ������ ������ ���������� �����, �������� ��������� ����� ������� ���� ���� — ���� ���������� � ������ �������� ��������. ���� ������� ������ �����������, �������� ��� �������� �����: ������� �����������, ���������� ����������, ���������, �����������, �����������, ���� ���� �����, ��������� �������. �������� � ������ ����������� ������ ��� ����������� ������� ������� ���� �� ��������� � ��� ��������. ������ ������� ����� ������ ����������� � ��������� ��������.
��� ������ ����� ������� «����� �����» � ��������� ������� �� ��� ����������� ����. ���� ������� �� ����� ������ ��������� � 1927 �. ������ ����� 150 ������ ������ � ���!
�� ��� ���� �� «������ ��������» � �������� ��� (�), � �� «����������� �� ������», � ������ � ������������� ��������������� �������������� ��� «��������».
15 ����� 1929 �. � ���� �����, ���������� ������, ��������� �� �������������� ������ ��� ���� ������������ ��������� ������ �������� � ����� ���(�) �������� �������� �������, ����������� � ��� ����� �������� ������� �� ������� � ��������� ��������� ���������� ��������.
�.�. ������� ����������� ������� ��������� � �������� �������� ���� � ��������� ��� ������, �������� �� ���������, ��������� ������������� ��������� ������. �� ��� ������������� ������������� ������ � ��� ������������ ������ � �����������. �� ��� ���������� ��� ���������� ����� ����� � ���� � �������� ������ �������� �������� ���������� �����, �������� �� ���������. ����������������� ������������� ����������������� ���� ������ �. �. �������� ��������� ��������� � ���� ������� � ����������� ������� ������, ������� ������� � ���������� �������. ������� ���� ������� � ��������, ��� ��������, ��� ����������� �� �������� ������� ������ ��������� � ����� ��������. ����� ��������, �����, ���������� ������� ����� �� ����� �����������, �������������, ��� � ������ �� �������� ������� �������� ���������.
� �������� 1928 �. ����� ����� �������� � ���������� ���� �������� ��� ����������� ������� ��������� ������ ������ ������������ ������. ����� ��� ��������� ��������������� ������, � ���� ������ ��������, ������� ������ ��� �������� � ���������� ������� ��������� �����.
� �����, 1 ������, � ���� ����������� �������…
� ���� ����� ������ � �����, ������������ �������, ��������, �������, ���������, ��������� �����.
��������� �������:
— ��� ����������� � ���������!
���� ����� ����� ���������� ������, �� ������� ���������� �������� ������������������ ������, ������ ���������� �������, �� ������� ���������� ������������� ���������� ������, � �������� ��, ������ ������ ������ ��������� � ���������, �������� ���. � ������ ��������� ������� ��������� � �������. ����� ������� ����� ����� �������.
���������� ���������� ������������� ������������ ������������ ������� �������. ��� ����� ��� ���� �������� ������ ���������� ��������, �������� ����������:
— ���� ������������ ������, � ��� ���� ������� ������ �����…
— � ����� ������ ����� ��������� ������… ����� ��������� ������ ������ �����, ����� ������ �� ������ ���� �����������, �� � ���� �����������, ���� �� ������� ���������…
������ �������� ����� ���� ���, ��� ��������� � ������. � �������� ���������� ������������ ������ ������� �������� ������ � �������� ����� �������� ���������. �� ������ �������� ���������� ��� ��������:
— ���� ��������� ���� �������� � �����. ������� ������, ��� ������ �� �����, ��� ���� ������ �� �����, ���� ���� � ����� ���������.
����������� � �������������� ������������ ���� ������ — ������ ������ � ���� ��������, ��������� ������� ��������. � �� ���� ����������� ������ ��������� ������������� ������������.
7 ���� 1928 �. �� ������ ����� ����� ���������� � �������� ����������� ��������� ������ ��������� ������� �� ������ ����� ������ ������� ������� � ������ ��� ���� ��������� ���������� ������ ���(�) �. �. ������.
��������� �� ����� ������ �. �. ������ ����������� � ������ �����, � ������� �������, ��� � ������ ����������� ������������� �������� ��������. �� ������ ������� �� ������ ����, ������ �� �������: ������� ��������, ������� ��������, �������� � ��������� ���� ���������� �������� � ��������� ����� ����� 25 ������ � ���; ���������� ��������, ����� ��������, �������� ���������� ��������, ��������� 59 ������ ������ � ���; ������ �������� ���������, �������� ��� ��������, ����������� �� ����� ������ ������ �� ������ ����������, �� ��������� ������ ����� 500 ������ � ���…
������������� ������ ���� ������������� �. �. �������. �������� �������� ������, ��� �� �������� � ������ ������, ����� «���������� ����� ����».
���������������� ���, ��� ��������� ���������������� ������, ��� ��� ������, ������ ��� �� ���� ���������� ����� � ������� �����������, �������� �������� � ������ �������, �������� �����, ��������� ����� �� ������, �� ������� �� ������ ��� ���������. ��� ��� � ����� �. �. �������.
�������� �., ���������� �. ���������������� ����������� � �������� ������. �.— �., 1930.
� �� ������ ������� ������ ������������������� ��������� �� ����� ���������, ��������, � «�������� ��������� �������», ������� 5-6 ������ ������ �������� ������� – ������ ������, ��� ������ ������������� � ���, � ������ ��������� �� 10 ���, �� � ���������������� ���������� ���������� ������� ���� ������� �������� �����������������.
���, �� ������ ���� � 1928 ���� ���� 709 ������������ ����������� � 1307 ���������������� �����. ���, �� 1928 ��� � ���������� ��������� ��������� ���� ���������� 30 ��������� ����������, � ������ ���� �������� 702 ������ «��������� �������», ���������������� 67 «�������� ����» � �.�.
***
� ������� �������� ��������������� (������ ������������ �/�, ������� � ������� ������� ������������ ���������� ��������� ��� �������), ��� ��� – � ���� ������� – �������� �������� ��������� �� ��������������, � ����� � ����������� �������, � � ������ ���� ��������� � ��������� (�����������, ������������) ��������, � ��� ����, � ����� ������ ����� ����������� ���� ������������� «������ �������».